Συγκριτική Πολιτική

Κωδικός μαθήματος
3030Υ
Μονάδες ECTS
6
Εξάμηνο
Εξάμηνο Γ
Κατηγορία μαθήματος
Διδάσκων καθηγητής

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ ΑΣΤΕΡΙΟΣ

Περιγραφή μαθήματος

Η Συγκριτική Πολιτική είναι ένας από τους τρεις κλάδους της πολιτικής επιστήμης (μαζί με την  Πολιτική Θεωρία και τις  Διεθνείς Σχέσεις). Συγκριτική Πολιτική είναι η μελέτη των σημαντικότερων πολιτικών ομοιοτήτων και διαφορών που εμφανίζουν οι χώρες μεταξύ τους. Tο αντικείμενο μελέτης της Συγκριτικής Πολιτικής δεν προσδιορίζεται ούτε από τον αριθμό των υπό εξέταση περιπτώσεων, ούτε από τα συγκεκριμένα πολιτικά αντικείμενα που διερευνά, αλλά από την ιδιαίτερη μέθοδο που υιοθετεί. Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις θεμελιώδεις έννοιες, τα κύρια μεθοδολογικά εργαλεία και τα βασικά συμπεράσματα της συγκριτικής πολιτικής ανάλυσης και η προετοιμασία των φοιτητών/τριών για μαθήματα των επομένων ετών τόσο στην κατεύθυνση Πολιτική Επιστήμη όσο και σ’ εκείνη των Διεθνών Σχέσεων (ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις Σπουδές Περιοχών).

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Συγκριτική πολιτική είναι η μελέτη των σημαντικότερων πολιτικών ομοιοτήτων και διαφορών που εμφανίζουν οι χώρες μεταξύ τους. Η συγκριτική πολιτική είναι πρώτα και κύρια μέθοδος. Σύμφωνα με τον Arend Lijphart (‘Comparative Politics and the Comparative Method’, American Political Science ReviewVol. 65, 1971), το αντικείμενο μελέτης της Συγκριτικής Πολιτικής δεν προσδιορίζεται ούτε από τον αριθμό των υπό εξέταση περιπτώσεων, ούτε από τα συγκεκριμένα πολιτικά αντικείμενα που διερευνά, αλλά από την ιδιαίτερη μέθοδο που υιοθετεί. Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις θεμελιώδεις έννοιες, τα κύρια μεθοδολογικά εργαλεία και τα βασικά συμπεράσματα της συγκριτικής πολιτικής ανάλυσης και η προετοιμασία των φοιτητών/τριών για μαθήματα των επομένων ετών τόσο στη κατεύθυνση Πολιτική Επιστήμη όσο και σ΄εκείνη των Διεθνών Σχέσεων (ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις Σπουδές Περιοχών).  Στο μάθημα οι φοιτητές/ήτριες μαθαίνουν τη βασική μεθοδολογία έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες που είναι η συγκριτική προσέγγιση. Εξοικειώνονται επίσης με τα πολιτικά συστήματα χωρών μεγάλων κρατών της Ευρώπης, της Αμερικής, της Ασίας και της Αφρικής. Ακόμη αποκτούν συνολική εποπτεία στην πολιτική επιστήμη καθώς η διδασκαλία κινείται σε ένα μεγάλο εύρος θεμάτων που ποικίλλουν από την πολιτική κουλτούρα έως τα εκλογικά συστήματα και από τις ομάδες συμφερόντων έως τις ομοσπονδιακές δομές οργάνωσης. Κατανοούν τη διασύνδεση και αλληλεπίδραση πολιτικών και οικονομικών παραγόντων καθώς και τις διαφορές μεταξύ πολιτικών συστημάτων και μορφών διακυβέρνησης. Επίσης εξοικειώνονται με θεωρητικές προσεγγίσεις. Αποκτούν δεξιότητες στην ανάλυση επίκαιρων θεμάτων και αποκτούν την ικανότητα να κάνουν συγκρίσεις στο χώρο (διαφορετικές χώρες) και στο χρόνο (διαφορετικές εποχές). Το αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης καθώς οι φοιτητές/ήτριες προβληματίζονται για τις διαφορές και τις ομοιότητες των κρατών και συνειδητοποιούν τους κινδύνους του εθνοκεντρισμού. 

ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

Το μάθημα «Συγκριτική Πολιτική» είναι αναπόσπαστο μέρος όλων των προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών σε όλα τα τμήματα πολιτικής επιστήμης σε ολόκληρο τον κόσμο. Το μάθημα βοηθά ιδιαίτερα στην αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών. Επίσης ενθαρρύνει την ομαδική εργασία των φοιτητών. Τους εξοικειώνει με το διεθνές περιβάλλον και τους προετοιμάζει για εργασία σε ένα διεπιστημονικό περιβάλλον. Επόσης προάγει την κριτική σκέψη και ενθαρρύνει τη διαφορετικότητα και πολυπολιτισμικότητα. 

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών 

Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις 

Λήψη αποφάσεων 

Αυτόνομη εργασία 

Εργασία σε διεθνές περιβάλλον 

Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής 

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα αναπτύσσεται σε 13 ενότητες. 

Τίτλος ενότητας

Βιβλιογραφία

Σύνδεσμος παρουσίασης
  1. Συγκριτική Πολιτική: Θεωρητικές Προσεγγίσεις / Στρατηγικές Έρευνας

Rod Hague and Martin Harrop, Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση, Αθήνα: Κριτική, 2020, Κεφάλαια 2 και 3

 

ή Kenneth Newton and Jan Wvan Deth, Συγκριτική Πολιτική, Αθήνα: εκδ. Τζιόλη, 2017, Εισαγωγή και Επίλογος

Παρουσίαση αναρτημένη στο eclass
  1. Πολιτική Κουλτούρα

Rod Hague and Martin Harrop, Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση, Αθήνα: Κριτική, 2020, Κεφάλαιο 12

 

ή  Kenneth Newton andJanWvan Deth, Συγκριτική Πολιτική, Αθήνα: εκδ. Τζιόλη, 2017, Κεφάλαιο 9, σελ. 199-217

Παρουσίαση αναρτημένη στο eclass
  1.  Πολιτική Συμμετοχή και Πολιτική Επικοινωνία

Rod Hague and Martin Harrop, Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση, Αθήνα: Κριτική, 2020, Κεφάλαια 13 και 14

 

ή Kenneth Newton and Jan Wvan Deth, Συγκριτική Πολιτική, Αθήνα: εκδ. Τζιόλη, 2017, Κεφάλαιο 9, σελ. 217-236

 

Παρουσίαση αναρτημένη στο eclass
  1. Εκλογές

Rod Hague and Martin Harrop, Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση, Αθήνα: Κριτική, 2020, Κεφάλαιο 15

 

ή Kenneth Newton and Jan Wvan Deth, Συγκριτική Πολιτική, Αθήνα: εκδ. Τζιόλη, 2017, Κεφάλαιο 12

 

Παρουσίαση αναρτημένη στο eclass
  1. Πρόοδος

 

 
  1. Πολιτικά Κόμματα

Rod Hague and Martin Harrop, Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση, Αθήνα: Κριτική, 2020, Κεφάλαιο 16

 

Kenneth Newton and Jan Wvan Deth, Συγκριτική Πολιτική, Αθήνα: εκδ. Τζιόλη, 2017, Κεφάλαιο 13

 

Παρουσίαση αναρτημένη στο eclass
  1. Ομάδες Συμφερόντων

Rod Hague and Martin Harrop, Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση, Αθήνα: Κριτική, 2020, Κεφάλαιο 18

 

ή  Kenneth Newton andJanWvan Deth, Συγκριτική Πολιτική, Αθήνα: εκδ. Τζιόλη, 2017, Κεφάλαιο 10

 

Παρουσίαση αναρτημένη στο eclass
  1. Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση

Rod Hague and Martin Harrop, Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση, Αθήνα: Κριτική, 2020, Κεφάλαιο 11

 

ή Kenneth Newton and Jan Wvan Deth, Συγκριτική Πολιτική, Αθήνα: εκδ. Τζιόλη, 2017, Κεφάλαιο 6

Παρουσίαση αναρτημένη στο eclass
  1. Παρουσιάσεις εργασιών 1

 

 
  1. Παρουσιάσεις εργασιών 2

 

 
  1. Παρουσιάσεις εργασιών 3
   
  1. Μελετώντας την Ελλάδα με τα εργαλεία της Συγκριτικής Πολιτικής

 

Παρουσίαση αναρτημένη στο eclass
  1. Ανακεφαλαίωση
   

 

Τρόποι αξιολόγησης φοιτητών/ανά βδομάδα:

 
Εβδομάδα 5 Πρόοδος
Εβδομάδες 9-11 Τμηματική προφορική παρουσίαση ατομικών εκθέσεων από φοιτητές
Τέλος εβδομάδας 13 Υποβολή γραπτής ατομικής έκθεσης
Εξεταστική περίοδος Τελικές γραπτές εξετάσεις
ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

Πρόσωπο με πρόσωπο

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

Η οργάνωση του μαθήματος (πχ ανακοινώσεις, πρόσθετο ηλεκτρονικό διδακτικό υλικό, επιλογή/υποβολή/βαθμολόγηση εργασιών κλπ) στηρίζεται στην αξιοποίηση του e-class.

Στις περισσότερες παραδόσεις γίνεται παρουσίαση με τη χρήση υπολογιστή και projector.

Η βαθμολογία καταχωρείται με τη χρήση της εφαρμογής classweb (https://e-secretary.uop.gr/classweb/) .

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Δραστηριότητα

ΦόρτοςΕργασίας Εξαμήνου

Διαλέξεις

13 Εβδ. x 3 ώρες = 39 ώρες

Πρόοδος

8 ώρες

Ατομική Έκθεση

3 Εβδ. x 4 ώρες x 1,5 = 18 ώρες

Προφορική παρουσίαση

1 ώρα επαφής + 3 ώρες προετοιμασίας= 4 ώρες

Τελικές εξετάσεις

13 Εβδ. x 3 ώρες x 1,5 = 59 ώρες

Σύνολο Μαθήματος

128 ώρες

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ 

Η αξιολόγηση γίνεται στην ελληνική γλώσσα με βάση την ακόλουθη διαδικασία:

Γραπτές εξετάσεις: 60%

Πρόοδος: 20%

Ατομική Έκθεση: 20%

Η τελική βαθμολογία του/της φοιτητή/τριας προκύπτει από το άθροισμα των επιμέρους βαθμολογιών. 

Ο βαθμός των γραπτών εξετάσεων στις οποίες τίθενται ερωτήσεις σύντομης απάντησης πολλαπλασιάζεται επί 0,60 (πχ 6x0,60=3,6). 

Ο βαθμός της ατομικής έκθεσηςπου αφορά την σύντομη ανάπτυξη ενός δοκιμίου έκτασης 1.000 λέξεις) πολλαπλασιάζεται επί 0,20 (πχ 8x0,20=1,60).

Το ίδιο ισχύει για την Πρόοδο. 

Η συμμετοχή στα μαθήματα μπορεί να ενισχύσει την τελική βαθμολογία του/της φοιτητή/τριας ως 10%. 

Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος είναι ο/η φοιτητής/τρια να πάρει προβιβάσιμο βαθμό (τουλάχιστον 5) στις γραπτές εξετάσεις. Σε αντίθετη περίπτωση, στην τελική βαθμολογία του/της δεν συνυπολογίζονται η ατομική έκθεση και η συμμετοχή στα μαθήματα. Κατοχυρώνονται, ωστόσο, οι βαθμολογίες αυτές για την αμέσως επόμενη εξεταστική περίοδο στην οποία θα συμμετάσχει.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Βασικά Εγχειρίδια

*Rod Hague and Martin Harrop, Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση, Αθήνα: Κριτική, 2020

ή εναλλακτικά

*Kenneth Newton and Jan Wvan Deth, Συγκριτική Πολιτική, Αθήνα: εκδ. Τζιόλη, 2017

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία

* Almond, Gabriel, Powell, Bingham, Strom, Kaare, Comparative Politics Today: A World View, New York: Longman, 2014

* Bara, Judith, Pennington, Mark, Comparative Politics: Explaining Democratic Systems, London: Sage, 2014

* Boix, Carles, Stokes, Susan Carol, The Oxford Handbook of Comparative Politics,  Oxford: Oxford University Press, 2014

* Calvert, Peter, Comparative Politics: An Introduction, London: Longman, 2002

* Clark, William Roberts, Golder, Matt, Golder, Sona Nadenichek, Principles of Comparative Politics, Los Angeles: Sage, 2014

* Colomer, Josep, Comparative European Politics, New York: Routledge, 2014

* Hyden, Goran, African Politics in Comparative Perspective, Cambridge: Cambridge University Press, 2015

* Draper, Alan and Ansil Ramsay, The Good Society: An Introduction to Comparative Politics, London: Longman, 2007

*HeywoodAndrew, Εισαγωγή στην Πολιτική, Αθήνα: Πόλις, 2006

*Kamrava, Mehran, Understanding Comparative Politics: A Framework for Analysis, London: Routledge, 2018

*Kesselman, Mark, Joel Krieger et al, Introduction to Comparative Politics, New York: Wadsworth, 2009

*Kesselman, Mark, ed., Readings in Comparative Politics: Political Challenges and Changing Agendas, New York: Wadsworth, 2009

*Kopstein, Jeffrey, Comparative Politics: Interests, Identities and Institutions in a Changing Global Order, Cambridge: Cambridge University Press, 2014

*Landman, Todd, Issues and Methods in Comparative Politics: An Introduction, London: Routledge, 2008

*Landman, Todd, Robinson, Neil, The Sage Handbook of Comparative Politics, Los Angeles: Sage, 2014

*Lim, Timothy C., Doing Comparative Politics: An Introduction to Approaches and Issues, Boulder, CO: Lynne Rienner, 2005

*Newton, Ken, Deth, Jan, Foundations of Comparative Politics: Democracies of the Modern World, Cambridge: Cambridge University Press, 2014

* O’Neil, Patrick H. and Ronald Rogowski, eds, Essential Readings in Comparative Politics, London: W. W. Norton, 3rd edition, 2009

*Sodaro, Michael et al, Comparative Politcs: A Global Introduction, London: McGraw-Hill, 2004

BersteinSerge, Δημοκρατίες, Aυταρχικά και Oλοκληρωτικά Kαθεστώτα στον 20ό αιώνα: Προς μια Συγκριτική Πολιτική Ιστορία του Αναπτυγμένου Κόσμου, Αθήνα: Ποιότητα, 2015

*TillyCharles, επιμ., Οικονομικές και Πολιτικές Συγκρούσεις σε Συγκριτική Προοπτική, Αθήνα: Επίκεντρο, 2008

* Wilson, Frank L., Concepts and Issues in Comparative Politics: An Introduction to Comparative Analysis, New York: Prentice Hall, 2001

*Λέχνερ, Φρ. και Ουλρ. Γουιντμάιερ, Συγκριτική Πολιτική, Αθήνα: Επίκεντρο, 2007 

*Μενί, Υβ,. Συγκριτική Πολιτική, Α΄ και Β΄ Τόμος, Αθήνα: Παπαζήσης, 1996

*Τσεμπελής, Γιώργος, Εμφωλευμένα Παίγνια: Η Ορθολογική Επιλογή στη Συγκριτική Πολιτικής, Αθήνα: Παπαζήσης, 2006 

* Τσεμπελής, Γιώργος, Παίκτες Αρνησικυρίας: Πώς Λειτουργούν οι Πολιτικοί Θεσμοί,. Αθήνα: Παπαζήσης, 2008

 

Επιστημονικά Περιοδικά

Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός επιστημονικών περιοδικών που περιέχoυν άρθρα συγκριτικής πολιτικής. Βέβαια υπάρχουν τα περιοδικά που ασχολούνται αποκλειστικά με συγκριτική ανάλυση όπως το Comparative Politics.

 Ωστόσο εξειδικευμένα περιοδικά σε γεωγραφικές περιοχές ή θέματα είναι τα The Journal of Common Market StudiesThe Journal of European IntegrationMediterranean Politics, Post-Communist Studies, The Journal of Southeast Europe and Black Sea StudiesThe Journal of Southern Europe and the Balkans, Third World Quarterly, The Round Table, Europe-Asia Studies, African Affairs, The Journal of Modern African Studies, Pacific Review, The Journal of Chinese Studies και πάρα πολλά άλλαΣε πολλά από αυτά τα περιοδικά υπάρχει απευθείας πρόσβαση μέσω του Hellenic Academic Library Network (HEALink) από την ιστοσελίδα 

http://www.uop.gr/index.php?option=content&task=view&id=170 του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Αν αναζητάτε άρθρα για ένα συγκεκριμένο θέμα καλό είναι να χρησιμοποιείτε τη βάση δεδομένων Scopus (http://www.uop.gr/index.php?option=content&task=view&id=169). Eίναι σημαντικό να εξοικειωθείτε με τη χρήση και των δύο. Επίσης είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε και τις ευρύτερες βάσεις δεδομένων scholar.google.com (για επιστημονικά άρθρα και παρουσιάσεις σε συνέδρια) καθώς και το books.google.com (για επιστημονικά βιβλία). Σε πολλά από αυτά έχει πλήρη πρόσβαση στο περιεχόμενο.

Συνιστώ να αρχίσετε με το Current History που δημοσιεύει σχετικά σύντομα άρθρα επικαιρότητας τα οποία είναι απαλλαγμένα από δύσκολες θεωρητικές προσεγγίσεις (www.currenthistory.com). 

Επίσης για να παραμένετε εξοικειωμένοι με τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις σε ολόκληρο τον κόσμο αξιόλογα είναι το βρετανικό περιοδικό The Economist (www.economist.co.uk

καθώς και οι εφημερίδες International Herald TribuneFinancial TimesThe New York TimesThe Washington Postγια τους γαλλόφωνους οι εφημερίδες Le Monde και Le Monde Diplomatique και τους ισπανόφωνους η Εl Pais.

 

Διαδικτυακοί τόποι

Στο Διαδίκτυο (Internet) η αγγλική έκδοση του βασικού σας εγχειριδίου διαθέτει εξαιρετικές ιστοσελίδες με συνδέσμους ανά κεφάλαιο στη διεύθυνση

https://www.macmillanihe.com/companion/Hague-And-Harrop-Comparative-Government-And-Politics-Ninth-Edition-Political-Science-Seventh-Edition/index/. Το Columbia International Affairs Online (www.ciaonet.org/) είναι επίσης πολύ καλό (αλλά απαιτεί συνδρομή). Για ανάλυση της επικαιρότητας αξιόλογο είναι το Stratfor.com (www.stratfor.com). Για ειδήσεις χρήσιμο είναι το BBC (www.bbc.co.uk).. Εξειδικευμένο στην Ευρώπη είναι το site της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Eurostat): europa.eu.int/comm/eurostat/. Τέλος, για βασικά στοιχεία ανά κράτος βλ. The CIAFactbook (www.cia.gov/cia/publications/factbook) και για αναλυτικές παρουσιάσεις χωρών τις μελέτες της Library ofCongress (lcwebz.loc.gov/frd/cs/rutoc.html)   

 

Βιβλιοθήκες

Υπάρχουν αρκετές βιβλιοθήκες στην Αθήνα που διαθέτουν συλλογές στη συγκριτική πολιτική. Οι σημαντικότερες είναι η Βιβλιοθήκη του Παντείου Πανεπιστημίου (στο παλαιό κτίριο της οδού Συγγρού) και η Βιβλιοθήκη του Πολιτικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών (Αιόλου και Κολοκοτρώνη). Ενδιαφέρουσες είναι επίσης η Βιβλιοθήκη του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών (Σίνα 31), η βιβλιοθήκη του Οικονομικού Πανεπιστημίου (στην οδό Πατησίων), η Βιβλιοθήκη του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου (Ελ. Βενιζέλου 70), η βιβλιοθήκη της Τράπεζας της Ελλάδος (στην οδό Πανεπιστημίου) και βέβαια η βιβλιοθήκη του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης (Πειραιώς 228). Οι ελληνικές ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες διαθέτουν συλλογικό ηλεκτρονικό κατάλογο ο οποίος είναι διαθέσιμος στη διεύθυνση: http://www.unioncatalog.gr/ucportal/.

URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS (ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ)

https://eclass.uop.gr/modules/auth/opencourses.php?fc=263